Illuminatieprenten, 1795

In januari 1795 werd het oude regime verjaagd, met behulp van de Franse revolutionaire troepen, die de Republiek binnenvielen. De revolutie in Nederland verliep zonder bloedvergieten en wordt daarom wel de ‘fluwelen revolutie’ genoemd.
Op 19 juni 1795 waren op 15 plaatsen in Amsterdam versierde bouwsels opgericht met zinnebeeldige en historische voorstellingen. Dit ter ere van de installatie van de eerste gekozen volksvertegenwoordigers in Amsterdam en de alliantie gesloten tussen de Franse Republiek en Nederland, nu de Bataafse Republiek geheten.
De bouwsels waren een vorm van politieke propaganda. ‘s Avonds zouden ze verlicht worden, maar door het slechte weer werden veel olielampjes uitgeblazen.
De drie hier getoonde illuminatieprenten komen uit een serie van 15 ingekleurde gravures. ( Lodewijk Wagenaar)

Vanaf het Rokin zag men twee taferelen. Links geven de personificaties van de Franse en de Bataafse Republieken elkaar de hand bij het altaar der vrijheid, onder de stralen van het Alziende Oog. Daaronder de tekst: ‘Dat dit verbond bestendig zij/En beider volk tot heil gedij’. Rechts zit de Vrijheid op haar troon. Zij is herkenbaar aan de vrijheidshoed. Voor haar staan een burger en een clubist. Beiden zijn gewapend, het ideaal van het vrije volk dat zich door burgerbewapening tegen onderdrukking beschermd.
De tekst eronder luidt: ‘Voor haar (de Vrijheid) bezweren wij te leeven, Of zij valt, met haar sneeven’. ( Lodewijk Wagenaar)