Lepel met peervormige bak, overgaand in afgeplatte zeskantige, zich naar boven toe verjongende steel. Steelbekroning in de vorm van een mannenfiguur met geldbuidel en knuppel, vermoedelijk een stokvisbeuker voorstellend.
Herkomst
St. Anna-, Bergenvaarders- of Stokviskopersgilde, Amsterdam; bruikleen van het Bergenvaardersgildefonds, Amsterdam, 1910, waarvan ter geschenke gekregen in 1982
De steel van deze vroege ambachtslepel wordt bekroond door een figuur met een knuppel. De man stelt vermoedelijk een stokvisbeuker voor. De lepel heeft toebehoord aan het St. Anna-, Bergenvaarders- of Stokviskopersgilde te Amsterdam, een gemeenschap van schippers op Noorwegen. De stokvis werd gekocht in Bergen en andere havenplaatsen. Het gilde kwam bijeen in de Bergenvaarderskamer, een uit het eind van de zestiende eeuw daterende herberg aan de Amsteldijk, ter plaatse van het huidige Gemeentearchief (Bakker/Fleurbaay/Gerlagh 1988, p. 166 nr. 128).
Stokvis is op stokken gedroogde en gezouten kabeljauw, die na gebeukt en in water geweekt te zijn, gekookt wordt geconsumeerd. Stokvisbeukers sloegen met een knuppel de keiharde stokvis murw, wat een smakelijker product leverde dan wanneer de vis werd geweekt. Nog aan het eind van de jaren vijftig van de twintigste eeuw telde Amsterdam enkele stokvisbeukers die een bescheiden wekelijkse uitkering uit de gildekas ontvingen (Knap [1960], p. 28, [p. 27] afb. 12).
Zie voor een eveneens in 1615 vervaardigde zilveren drinkschaal van het Bergenvaardersgilde: cat.nr. KA 17489. ( Bert Vreeken)
