gehalteteken bovenzijde grondplaat komfoor/onderzijde brander/onderzijde: 1: staande leeuw
: staande leeuw (= landelijk gehalteteken)
gehalteteken bovenzijde deksel brander/schelpvormig ornament bij scharnie: A: Minervakop met A (= Amsterdam)
: twee gehaltetekens onduidelijk geslagen of door slijtage onleesbaar (op schelpvormig ornament en bovenzijde deksel brander)
winkeliersmerk: winkeliersmerk BENTEN & ZONEN
meesterteken?: meesterteken IHS onder mand in vierkant
: Verantwoordelijkheidstekens 1999, nr. 65338
waarborgteken op onderdelen: waarborgteken zwaardje
meesterteken?: meesterteken HS onder mand met punt in vierkant
: Verantwoordelijkheidstekens 1999, nr. 54892
meesterteken?: meesterteken mand en S in zeshoek
: Verantwoordelijkheidstekens 1999, nr. 65339
aankoop 2000-01-05
inv.nr. KA 20378.1/3
Bouilloire met deksel op komfoor met brander. Rond komfoor met geprofileerd basement op vier poten in de vorm van rocailles. Vier gebroken S-voluten met bladmotieven, een geprofileerde bovenring en draagring met rocaillemotieven op vier steunen. Draagring met scharnier voor bouilloire, en twee pennetjes en kettinkjes om bouilloire vast te zetten. Basement met houder voor balustervormige brander. Brander met gewelfde lonthouder. Lichaam brander gegraveerd met C-voluten, bloem- en bladranken. Bouilloire met afgeplat balustervormig lichaam en zich verjongende hals met geschulpte, iets uitstaande rand. Standring met scharnier aan voorzijde ter bevestiging aan standring komfoor. Zijden lichaam met elk een door gedreven en geciseleerde C- en S-voluten gevormde cartouche en bloem- en bladranken op een gladde ondergrond. S-vormige gelobde tuit met gedreven bloem- en bladranken. Hals met twee florale aanzetstukken voor hengsel. Scharnierend hengsel samengesteld uit gesneden ivoren greep tussen gebroken S-vormige voluten van zilver. Gewelfd deksel met geschulpte rand, de bovenzijde met gedreven C-voluten, bloemranken en schuimranden. Dekselknop in de vorm van een roos.
Deze bouilloire is een voorbeeld van de hernieuwde belangstelling voor de rococostijl omstreeks het midden van de negentiende eeuw. Hoewel vorm en decoratie zijn ontleend aan achttiende-eeuwse voorbeelden ontbreekt hier de voor het rococo zo kenmerkende vloeiende beweging. Johannes Hendrik Schmidt heeft de ornamenten frontaal en symmetrisch op het lichaam van de ketel toegepast. Het komfoor is een voorbeeld van stijlvermenging en vormt stilistisch geen eenheid met de ketel. De vormgeving van het ensemble is zeer doordacht. Door de ketel en het komfoor scharnierend aan elkaar te bevestigen kon men gemakkelijk heet water opschenken zonder de zware ketel op te hoeven tillen. In 1864 vervaardigde Schmidt twee wandarmen, besteld door de stad Amsterdam als 25-jarig huwelijksgeschenk voor koning Willem III en koningin Sophie (Baarsen 1995, p. 232-235).
Zie het commentaar bij cat.nr. KA 19259. ( Bert Vreeken)
Tentoonstellingstekst
De in neo-rococo stijl uitgevoerde ketel is versierd met rocailles en bloemmotieven. In tegenstelling tot de 18de-eeuwse voorbeelden zijn de ornamenten van de ketel symmetrisch en zwaar uitgevoerd. De ketel en het komfoor zijn scharnierend aan elkaar bevestigd. Hierdoor kon men heet water opschenken zonder de zware ketel op te hoeven tillen.