stadskeur binnenkist: stadskeur Amsterdam
: stadswapen
gehalteteken binnenkist: Hollandse leeuw
jaarletter binnenkist: V: jaarletter V
: jaarletter V = 1780
meesterteken binnenkist: RB: meesterteken met letters R B in ovaal
: Reinier Brandt
: bron: Voet 1912, nr 413; Citroen 1975, nr 783; De Lorm 2001, p. 495/meesterteken RB toegeschreven aan Reynier Brandt (1702 [1734] -1788)
herkeuringsteken binnenkist: L: herkeuringsteken met letter L
: L = 1795 Amsterdam
opschrift schuifdeksel binnenkist: 1838./ M.H. Alewyn, Jb. Alewyn,/ Hk. Alewyn, Co. Alewijn,/ aan hunnen Broeder/ DIRK JACOB ALEWIJN./
bruikleen 1965-09-01
inv.nr. KB 899.1/2
Rechthoekige kist van filigrain zilver met scharnierend vijflobbig deksel, slot en sleutel. Wanden kist en deksel opgebouwd uit glad raamwerk waartussen symmetrische patronen van bloemmotieven en krulwerk, de zijden inspringend tussen halfronde hoekstijlen. Korte zijden met scharnierend C-vormig oor. Rechthoekige gladde binnenkist met zich verjongend, geprofileerd schuifdeksel waarop is gegraveerd: 1838./ M.H. Alewyn, Jb. Alewyn,/ Hk. Alewyn, Co. Alewijn,/ aan hunnen Broeder/ DIRK JACOB ALEWIJN./.
Herkomst
Legaat van mevrouw C.H. Hoeufft-Backer, aan de Backer Stichting, 1943, waarvan in bruikleen sedert 1965. Voorheen in bewaring.
Filigrain kistjes als deze komen veelvuldig voor, maar over de herkomst lopen de meningen uiteen; van de Indische archipel tot Noordwest Europa. Vooralsnog is een Indonesische herkomst aannemelijk. Ook over de oorspronkelijke functie is weinig met zekerheid te zeggen (Van Campen 2001, p. 37-53). Dergelijke kistjes werden al sedert de zeventiende eeuw in ons land ingevoerd en werden hier omstreeks 1800 soms omgebouwd tot theekisten waartoe ze van een passend interieur werden voorzien. Dit exemplaar heeft een relatief vroeg gedateerde binnenkist. Ook het meervoudig gewelfde deksel is opmerkelijk.
Dirk Jacob Alewijn (1787-1863) kreeg het kistje in 1838 cadeau van zijn vier broers. Het is niet bekend ter gelegenheid waarvan. Bij het object is een briefje bewaard gebleven met de tekst: Voor Bruydegom en bruid/ Als gylieden dit Kisje/ opent, dan ziet gy [dat] het een/ soevenir is geweest aan/ Ulieden oom D.J. Alewyn/ van zijn broers, en Zuster/ Margo, My Dunkt, [dat] het/ voor Ulieden veel waarde/ van affectie Kan hebben,/ en ik staa het gaarne af/ by Myn leeven, en gezondheid,/ en voeg er myn beste wenschen/ by!-19 april 1875-/. Wellicht is het voorwerp door de weduwe Jacoba Elisabeth Alewijn-Dedel (1794-1875) aan een van haar neven bij diens huwelijk geschonken.
Zie voor een verwante filigrain kist, waarin zich twee met zilver gemonteerde theeflessen van Diederik Lodewijk Bennwitz bevinden uit ongeveer 1825: cat.nr. KA 3675. ( Bert Vreeken)
