monogram rechts onderaan: PB A1771: PB ineen
merk verso, links onderaan: C.Ploos van Amstel
: Lugt 2034
opschrift verso, boven stempel: f hu/h 18½ d b.14 d
: Lugt 3002-3004
opschrift verso, onder voorgaand opschrift: fhu
watermerk: Contramerk IV
schenking 1995-06-16
inv.nr. TA 41158 in depot
De tekening is een vergrootte kopie van een 1771 gedateerde tekening door Pieter Barbiers, die zich in Brussel bevindt.
Herkomst
Collectie C. Ploos van Amstel, Veiling Amsterdam, 3 maart 1800 e.v.d., Kunstboek D, nr. 12: 'Simeon in den Tempel, naar J. de Wit, door P.B.' (f 15,-); Veiling V. van Gogh, Amsterdam, 2-3 december 1913, nr. 929: 'J. de Wit (d'après). Le Chant de Sim‚on au temple. Par P. Barbiers. aquarelle - Haute 49, larg. 36.5 cm. sign‚ du monogramme.'; Veiling Amsterdam (Sotheby Mak van Waay), 18 mei 1981, nr. 111 (als Pieter Barbiers); Geschenk 1995 (van M. Jonker, Amsterdam)
De voorstelling laat het moment zien waarop Simeon het Christuskind presenteert in de tempel (Lucas 2:22-39). Maria zit geknield aan de voeten van Simeon. Naast Maria is Jozef afgebeeld, die twee tortelduiven uit een kooi haalt. Volgens de joodse traditie moest de moeder na de geboorte van een kind ter reiniging twee duiven offeren (Leviticus 12). De kaarsen zijn een verwijzing naar Maria-Lichtmis, het christelijke symbool van het reinigingsfeest (Hall 1993, p. 286). De vrouw links van Simeon is de profetes Hanna.
De tekening is een vergrootte kopie van een 1771 gedateerde tekening door Pieter Barbiers, die zich in Brussel bevindt (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, collectie De Grez, inv. nr. 150, 311 x 231, waterverf, gesigneerd en gedateerd P.B. 1771, Inventaire 1913, nr. 150. Met dank aan Janno van Tatenhove (Prentenkabinet der Rijksuniversiteit, Leiden). De in elkaar krullende initialen P.B. op de kopie verwijzen ongetwijfeld naar Pieter Barbiers.
In de veilingcatalogus van de nalatenschap van Cornelis Ploos van Amstel wordt de tekening genoemd als kopie naar Jacob de Wit (Putti 1995, pp. 142-143, wordt gesteld dat deze tekening niets met De Wit te maken heeft. Voor een uitgebreide beschrijving van de Presentatie in de Tempel van Jacob de Wit, zie: Nachbahr 1997). Er is geen compositie of voortekening voor een verloren gegaan schilderij door De Wit bekend die als Barbiers voorbeeld kan hebben gediend. ( Leonoor van Oosterzee)