Kunstbeschouwing bij den heer Goll van de Jan Luikens, 1807 - 1808
opschrift midden onder: 29 dec. Kunstbeschouwing bij den Heere gpll. van de jan Luijken's
: 'Gpll' is geheimschrift, betekent 'Goll'
opschrift rechtsonder: 52 week
signatuur achterzijde: J Andriessen
: Deze signatuur is later aangebracht, vermoedelijk door een verkoper
inv.nr. TA 14225 in depot
De tekening beeldt een kunstbeschouwing af; een wekelijkse gelegenheid waarop een klein gezelschap van kunstenaars de collectie van een verzamelaar kon bekijken. De verzameling waar het hier om draait is die van Johan Goll van Franckenstein (1756-1821), een amateurkunstenaar en fervent collectioneur.
Trefwoorden
,
41608
Tentoonstellingstekst
Christiaan Andriessen (1775-1846) tekende deze dagboekpagina op 29 december 1807 of 1808. De tekening beeldt een kunstbeschouwing af; een wekelijkse gelegenheid waarop een klein gezelschap van kunstenaars de collectie van een verzamelaar kon bekijken. De verzameling waar het hier om draait is die van Johan Goll van Franckenstein (1756-1821), een amateurkunstenaar en fervent collectioneur.
Deze tekening was net als veel dergelijke dagboekpagina’s oorspronkelijk aan Christiaans vader Jurriaan Andriessen (1742-1819) toegeschreven, omdat de signatuur op de achterzijde ‘J Andriessen’ vermeldt . In 1963 ontdekte Isabella van Eeghen echter dat deze signatuur vervalst moest zijn; veel van de dagboekpagina’s beelden duidelijk het leven van een jongeman af – ze laten bijvoorbeeld scènes uit het uitgaansleven zien, terwijl Jurriaan in de vroege negentiende eeuw al van middelbare leeftijd was. Jurriaan was in deze tijd echter vele malen beroemder dan zijn zoon, dus vermoedelijk zijn deze tekeningen om financiële redenen met zijn naam gesigneerd. Jurriaan was hoogstwaarschijnlijk wel aanwezig bij de kunstbeschouwing die zijn zoon hier heeft getekend, hij had enkele behangsels in Johan Goll van Franckensteins woning aan de Keizersgracht gemaakt en stond op goede voet met de verzamelaar. Op deze manier kon ook Christiaan, hier zo’n tweeëntwintig jaar oud, in contact komen met het verzamelaarsmilieu.
Christiaans dagboek is een uitstekende manier om te zien hoe het dagelijks leven er in de negentiende eeuw uitzag; ook deze tekening illustreert dat. Tien mannen staan rond een tafel, waarop ongetwijfeld de betreffende werken (vermoedelijk tekeningen, prenten of boekillustraties) van Jan Luijken tentoongesteld liggen. Twee van hen staan met hun ruggen naar de rest toe en wijzen elkaar een muur die de toeschouwer niet kan zien – de volbehangen muur achter hen suggereert dat deze is bedekt met schilderijen en ornamenten.
Dit is één van de kostbaarste tekeningen uit het dagboek van Andriessen; in 1903 werd hij voor 25 gulden geveild aan Pieter van Eeghen – op dat moment was dat een groot bedrag. Van Eeghen was bereid hier veel geld voor neer te leggen omdat hij, net als Goll van Franckenstein, een grote collectie met werk van Jan Luijken had. Later is de gehele collectie van Pieter van Eeghen geschonken aan de stad Amsterdam.
