signatuur/datering linksboven: A. de Lelie f. 1814
etiket achterzijde: Maatschappij Felix Meritis
schenking 1889
inv.nr. SA 1761 in depot
Dame met vergrootapparaat een medaillon met het embleem van Felix Merites op een damesportret bekijkend, terwijl oudere heer toeziet. Beiden in empire-dracht.
Origin
Schenking Maatschappij Felix Meritis, Amsterdam, 1889; bruikleen aan Rijksmuseum, 1889-1924
Op de achterzijde etiket: "Maatschappij Felix Meritis".
Knoef identificeerde het stuk met een werk van De Lelie dat in 1814 in Amsterdam werd tentoongesteld: "Een vrouw ziende door een Hoekkijker met een Heer nevens haar staande". Ook herkende hij er het stuk in waarover De Lelies zoon in een brief schreef dat het niet voorstelde: "de Hertogin van Oldenburg" .. 'maar myne Nicht, destyds by ons wonende, & ook anderen modellen hebben daar voor gedient. Omtrent het portret van den Heer, daar in voorkomende kan ik .. verzeekeren, dat den Heer van Hemert daar onderscheyden Reyze voor gezeeten heeft". De heer is inderdaad, zo rondde Knoef zijn bewijs af, dezelfde als die op ons cat. nr. 227, een portret van Van Hemert.
Uit andere bron is bekend dat Van Hemert "des Zondags voormiddags" in het gebouw van Felix proeven placht te doen "met de Zomermicroscoop, en andere gezichtkundige Werktuigen, en de regelen der Gezichtkunde verklaarende; alles tot ongemeen nut en aangenaame uitspanning der Leden, wier zucht tot Weetenschappen, deze bloeijande Maatschappij (Felix Meritis) in stand houdt" (Historische beschrijving van het gebouw der Maatechappije .. Felix Meritis, Amsterdam 1800, blz. 47-48). ( Albert Blankert)
Exhibition text
Dit schilderij is afkomstig uit de collectie van de Maatschappij Felix Meritis. Jan Anthonie van Hemert was natuurkundige en ‘ijverig Medelid van het Departement der Natuurkunde’.
Op zondagochtend verzorgde hij in het gebouw van Felix demonstraties ‘met de Zonnemicroscoop, en andere gezichtskundige werktuigen, (...) de regelen der Gezichtkunde verklaarende; alles tot ongemeen nut en aangename uitspanning der Leden, wier zucht tot Weetenschappen, deze bloeijende Maatschappij in stand houdt.’
Een nichtje van de schilder stond model voor het meisje dat zich door Van Hemert de werking van de hoekkijker laat uitleggen.