In het najaar van 1787 stuurde Frederik Willem II, koning van Pruisen en zwager van Willem V troepen naar de Republiek om de stadhouder steun te bieden tegen de Patriotten. Alleen rond Amsterdam werd lang weerstand geboden, maar tegen het Pruisische leger was de Patriotse militaire organisatie niet opgewassen. Op 10 oktober 1787 trokken Pruisische manschappen door de Leidsepoort Amsterdam binnen.

Rechts onder het opschrift: "Den 10e octb 1788". Op de wagen: "De if Compagnie 1e Battail. Magar v. Lanada".
Als men het monogram "I.M.P." interpreteert als: "I.M. Pinxit" kunnen we het schilderij met een vraagteken toeschrijven aan Johannes Merken. Deze werd geboren in Düsseldorf, vestigde zich in 1752 als schilder in Den Haag en vertrok weer uit die stad in 1754 (vgl.: SCHEEN II, blz. 38-39). We kennen van zijn hand enkele stadsgezichten, daterend uit de jaren 1750. Deze wijken in opvatting niet zeer af van ons stuk en zijn ook primitief van uitvoering, maar ze zijn toch niet zo "naïef" als cat.nr. 285. Het zou een zeer laat werk van Merken kunnen zijn, wellicht ontstaan toen hij de schilderkunst jarenlang niet had beoefend.
De schilder heeft een van ca. 1710 daterende prent met een gezicht op de Leidsepoort (atlas Schenk, Gemeentearchief) als voorbeeld benut: daarop is niet alleen hetzelfde punt, vanuit dezelfde hoek en op dezelfde plaatsen begrensd weergegeven, maar zelfs de bootjes en hun bemanning zijn daarvan letterlijk overgenomen. Alleen heeft de schilder het terrein en de weg rechts onder veel groter gemaakt dan de graveur, stellig omdat hij aldus op die plaats meer figuren kon aanbrengen. Zie over de Leidsepoort cat.nr. 100.
Toen de pattiotten in 1787 het heft in Nederland praktisch in handen hadden gekregen en de positie van stadhouder Willem V steeds meer verzwakte, liet zijn zwager Koning Frederik van Pruisen een inval in de Republiek doen onder leiding van de Hertog van Brunswijk. Deze bezette een reeks Nederlandse steden. Ook Amsterdam capituleerde snel, enkele dagen nadat Brunswijks troepen zich voor de stad gelegerd hadden. "Naauwelyks was dit geschied, of de Leidsche Poort werd bezet, door honderdvijftig Man Pruissische Troepen, behalven twintig Jaagers en even zo veele Huzaaren; wordende, bovendien, twee stukken Geschut op het plein binnen de Poort geplaatst" (WAGENAAR IV, blz. 439). Deze gebeurtenis vond niet plaats op 10 oktober 1788, zoals de schilder abusievelijk op ons stuk vermeldt, maar op 10 oktober 1787. Het was de eerste maal sinds Amsterdam onderdeel werd van de Republiek dat de stad door vreemde troepen bezet werd. ( Albert Blankert)

In het najaar van 1787 stuurde Frederik Willem II, koning van Pruisen en zwager van Willem V troepen naar de Republiek om de stadhouder steun te bieden tegen de Patriotten. Alleen rond Amsterdam werd lang weerstand geboden, maar tegen het goed geoefende Pruisische leger was de Patriotse militaire organisatie niet opgewassen. Op 10 oktober 1787 trokken Pruisische manschappen door de Leidsepoort Amsterdam binnen. De stad werd niet bezet: de Pruisen legerden slechts een garnizoen in de Leidsepoort.

Op 10 oktober 1787 trekken Pruisische troepen zonder enige tegenstand door de Leidsepoort Amsterdam binnen. Ze zijn gestuurd door Frederik Willem II, koning van Pruisen, omdat de patriotten de positie van zijn zwager, stadhouder Willem V ernstig bedreigen.

Amsterdam vormde in de strijd tussen patriotten en prinsgezinden een laatste bolwerk der patriotten. Aan deze strijd kwam een voorlopig einde door het ingrijpen van Pruisen, verbolgen over hetgeen Wilhelmina van Pruisen, echtgenote van stadhouder Willem V, bij Goejanverwellesluis was overkomen. Als deel van het verdedigingsplan van Amsterdam werden de sluizen aan het IJ en in de Amstel geopend, waardoor het peil van het water zodanig steeg, dat door de binnendijken door te steken een zeer wijd gebied om Amsterdam onder water kwam te staan. Na enkele schermutselingen met het pruisische leger onder kommando van de hertog van Brunswijk kwam het op 1 oktober 1787 tot een wapenstilstand. Toen de verwachte hulp van Frankrijk uitbleef, gaf de stad zich op 10 oktober over. Het binnentrekken van de troepen staat op dit schilderij afgebeeld. Bij de datering in de rechter benedenhoek is echter foutief 1788 gezet in plaats van 1787.