Afbeelding van de illuminatie bij de Botermarkt: vernietiging van de oude constitutie, 1795
D.M. Langeveld (uitgever)
papier, vernis, hout, waterverf, verf
hoogte a: 38.6 cm; breedte a: 56.3 cm; hoogte c: 34.4 cm; breedte c: 46/46.0 cm;
opschrift: n.g.
aankoop 1978-10-17
inv.nr. KA 16667
in depot
Trefwoorden
ets, illuminatieprent, allegorie, Botermarkt, Bataafse kwestie, propaganda, Koninklijk Huis, politieke en sociale beroeringen, Willem V, Willem V
prentencollectie
Zie ook
- KA 16664 / Afbeelding van de illuminatie op de Noordermarkt: Kunsten en Wetenschappen, 1795
- KA 16665 / Afbeelding van de illuminatie op de Westermarkt: Vernietiging van de aristocratie
- KA 16666 / Afbeelding van de illuminatie op het Burgerplein: de Revolutie
- KA 16668 / Afbeelding van de illuminatie bij het Amstelveld: het volksbewind gevestigd
- KA 16669 / Afbeelding van de illuminatie op de Hogesluis: Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap
- KA 16670 / Afbeelding van de illuminatie in de Plantage: de vlucht van Willem V
- KA 16671 / Afbeelding van de illuminatie in de Plantage: vernietiging van het Stadhouderschap
- KA 16672 / Afbeelding van de illuminatie op het Kadijksplein: Algemene
Wapening
- KA 16673 / Afbeelding van de illuminatie op de Nieuwmarkt: Koophandel en
Zeevaart
- KA 16674 / Afbeelding van de illuminatie op het Revolutieplein: Eenheid en
Alliantie
- KA 16675 / Afbeeldingen van de poorten van het Zeemagazijn en van het
Zeecomptoir
- KA 16676 / Afbeelding van de illuminatie bij de Beurssteeg: vergadering der
Bataafse clubs
- KA 16677 / Afbeelding van de illuminatie bij de Beursstraat: Alliantie en Vrijheid
- KA 16664 t/m KA 16677 / Illuminatieprenten
Tentoonstellingstekst
Illuminatieprenten, 1795
In januari 1795 werd het oude regime verjaagd, met behulp van de Franse revolutionaire troepen, die de Republiek binnenvielen. De revolutie in Nederland verliep zonder bloedvergieten en wordt daarom wel de ‘fluwelen revolutie’ genoemd.
Op 19 juni 1795 waren op 15 plaatsen in Amsterdam versierde bouwsels opgericht met zinnebeeldige en historische voorstellingen. Dit ter ere van de installatie van de eerste gekozen volksvertegenwoordigers in Amsterdam en de alliantie gesloten tussen de Franse Republiek en Nederland, nu de Bataafse Republiek geheten.
De bouwsels waren een vorm van politieke propaganda. ‘s Avonds zouden ze verlicht worden, maar door het slechte weer werden veel olielampjes uitgeblazen.
De drie hier getoonde illuminatieprenten komen uit een serie van 15 ingekleurde gravures. ( Lodewijk Wagenaar)
Tentoonstellingstekst
Een belangrijke eis van de Patriotten was het ontwerp van een nieuwe staatsvorm, of constitutie, waarin de vrijheid en de rechten van de mens gewaarborgd zouden zijn.
Deze decoratie toonde op propagandistische wijze, van links naar rechts, de gehate kenmerken van het oude regime: het leenrecht, de list, de adel, de hiërarchie, het geweld en de soldatendwang. In het midden verrijst uit een molensteen de stamboom van de Oranje-stadhouders.
Erboven wapperen de zeven vlaggen van de oude Republiek en is het borstbeeld van de laatste stadhouder, Willem V, te zien. De ‘Nijd’ draait aan het rad van avontuur, waarop ‘Aristocratie of Familiebelang’ geschreven staat. Kinderen vluchten voor de dwingelandij. ( Lodewijk Wagenaar)
Amsterdam Museum
