opschrift bovenkant, gecentreerd: WK. / 6: inialen van borduurster
: Het oefenen van letters en cijfers diende om later het linnengoed van de uitzet te kunnen merken en nummeren. In cijfers werd de hoeveelheid van elke soort linnengoed aangegeven.
schenking 2021-11-11
inv.nr. 7162.3 in depot
Vervaardigd voor het Weeshuis der Nederduitsch Hervormde Diaconie
In het handwerkonderwijs worden jonge meisjes in de nuttige en in fraaie handwerken onderricht. Steken- en nadenlappen maken deel uit van de eerste categorie. Op deze doekjes worden verschillende technieken geoefend zoals het maken van kantjes en al dan niet opengewerkte sierranden, het aan elkaar zetten van losse strookjes stof en soms ook het maken van knoopsgaten.
In de textielcollectie van het museum tekenen een moeder en haar twee dochters Jaantje en Mientje, samen voor negen doeken. De schenking bevat eveneens een aantal foto’s van haar meisjes in weeshuiskostuum.
Wilhelmina Florentina Kolder, voor intimi Mientje, wordt op 23 juli 1897 in Amsterdam geboren als dochter van diamantslijper Barend Hendrik Kolder (1870-1905) en Adriana Lissina Samshuysen (1871-1902). Ze heeft een twee jaar oudere zus, Adriana Lissina (1895-1988) en een jonger broertje Barend Hendrik (1901-1910). Veel te vroeg verliezen ze hun moeder. Ze wordt in 1902 door ‘tering’ (tuberculose) getroffen. Ze overleeft het niet. Barend blijft nog een aantal jaren voor zijn kinderen zorgen, totdat ook bij hem het noodlot toeslaat. Hij overlijdt op 13 februari 1905, eveneens aan tuberculose. De kleintjes worden op 30 maart 1905 opgenomen in het Weeshuis van de Nederduitsch Hervormde Diaconie. Een aantal jaren later moeten de meisjes ook hun broertje afstaan. Hij overlijdt op 9 maart 1910 in het weeshuis, een paar weken voor zijn negende verjaardag. Jaantje en Mientje zijn nu op elkaar aangewezen. Samen ontvangen ze handwerkonderwijs in het weeshuis. Elk laten ze vier doeken na. Drie van de vier doeken sterk op elkaar. Hoogstwaarschijnlijk hebben de meisjes, door het geringe leeftijdsverschil, dezelfde handwerkjuffrouw gehad. Het blijft lange tijd stil rond Wilhelmina. Ze duikt weer op in de archieven als ze op een mooie zomerdag in 1936 haar ja-woord geeft aan de tien jaar jonge Johannes Holland. Of het paar met kinderen gezegend is, is niet bekend. Wilhelmina overlijdt op 17 maart 1981, aan de andere kant van het land, in Almelo. Twee jaar later volgt haar Joop haar. In 1983 is zijn leven voltooid.
Beide zusjes hebben een steken- en nadenlap op hun naam staan. De basis is vrijwel gelijk. De doek bestaat uit reepjes stof, die met plat- en stiksteekjes onzichtbaar aan elkaar gezet zijn. In het handwerkonderwijs worden jonge meisjes in de nuttige en in fraaie handwerken onderricht. Steken- en nadenlappen maken deel uit van de eerste categorie. Op deze doekjes worden verschillende technieken geoefend zoals het maken van kantjes en al dan niet opengewerkte sierranden, het aan elkaar zetten van losse strookjes stof en soms ook het maken van knoopsgaten. De stroken worden benut om alfabetten en cijferreeksen te oefenen. De doekjes hebben ongeveer dezelfde grootte. Voor deze doek is dat 20,5 x 18,5 cm. Wilhelmina’s doek is minder gevorderd dan die van haar zus. Ze is niet verder gekomen dan een groen sierrandje aan de bovenzijde en haar initialen met daaronder het getal 6.
(Suzette van 't Hof)