opschrift op boek op tafel rechtsonder: S. v. Leeuwen
: betreft de rechtsgeleerde Simon van Leeuwen, schrijver van juridische handboeken
legaat 1917-11-24
inv.nr. SA 762 in depot
Portret van heer tot buikhoogte, het lichaam iets naar rechts gedraaid. De linkerhand in de zij, de rechter tussen het vest; en face, met pruik op het hoofd; gekleed in grijze jas en vest.
In de familie van de schenkster en bij Moes heette het portret voor te stellen: Isaac Commelin II. Het dateert echter uit de jaren 1730 en uit die tijd is geen Isaac Commelin bekend. Eerder kan het stuk voorstellen: Arnoldus Commelin (1692-1746), die notaris te Amsterdam was. Op zijn beroep kan de naam "S. v. Leeuwen" betrekking hebben, die op het boek rechts onder leesbaar is. Simon van Leeuwen (1625-1682) was, behalve de auteur van boeken als "Batavia Illustrata", ook schrijver van werken over notarieel recht. Even goed kan ook Johannes Commelin (1696-1752) als geportretteerde in aanmerking komen. Deze, een rechtstreekse voorouder van de schenkster van het stuk, was procureur te Amsterdam (naar brief in documentatie AHM, d.d. 14 juli 1970,van D.G. Carasso aan J.W. Niemeijer). Niemeijer, die het houdt op "Johannes Commelin (?)", wijst erop dat de houding van de man vrijwel dezelfde is als die van: 1. de figuur van J. Lepeltak op Troosts 'Regenten van het Aalmoezeniersweeshuis' van 1729; 2. de figuur op een ca. 1735 te dateren portret van Isaac Sweers (Rijksmuseum, cat. 1960, nrs. 2319 en 2322; NIEMEIJER, nrs. 1405 en 75, beide met afb.). Niemeijer dateert ons stuk tussen beide in en merkt verder op dat bij een oude verdoeking het originele doek geheel verdwenen is. Rechts bovenaan signaleerde hij een fragment van een gordijn, links van een stoelleuning en hij concludeerde dat het doek waarschijnlijk is afgesneden "waarbij ook de signatuur en eventuele datum verdwenen kunnen zijn". ( Albert Blankert)
Tentoonstellingstekst
De hier waarschijnlijk afgebeelde Johannes Commelin (1696-1752) was een Amsterdams procureur. Het is ook mogelijk dat zijn broer, notaris Arnoldus Commelin (1692-1752), is geportretteerd. Op tafel ligt een boek met het opschrift S.V. Leeuwen, zonder twijfel de rechtsgeleerde Simon van Leeuwen, schrijver van juridische handboeken.