signatuur/datering rechtsboven: F. van Mieris 1676 .f
legaat 1854-03-15
inv.nr. SA 7550 te zien in Rijksmuseum Amsterdam
Een jonge vrouw zittend buiten op een bankje probeert te voorkomen dat een vogel uit een doosje ontsnapt. Zij houdt haar linkerhand waarschuwend op, op het hoofd een baret met een pluim
Herkomst
Veiling Hendrik Baron Fagel II, ‘s-Gravenhage, 1752, met pendant; veiling Hendrik Fagel III, Londen (Coxe), 22 mei 1801 e.v. (23), nr. 41, met pendant nr. 40, aan Foster; veiling Philippe Panné, Londen (Christie’s), 26 maart 1819 e.v. (29), nr. 79, aan kunsthandelaar Féréol Bonnemaison, met pendant nr. 80; veiling kunsthandelaar John Smith, Londen (Stanley), 2 mei 1828, nr. 28; van Richard Artis gekocht door Adriaan van der Hoop, 1833; legaat aan de Stad Amsterdam, 1854; Museum Van der Hoop, 1854-1885; bruikleen aan Rijksmuseum, 1885
Frans van Mieris de Oude was een leerling van Gerard Dou. Beide kunstenaars staan bekend als de grondleggers van Leidse school der ‘fijnschilders’: meesters die uitmuntten in detaillering en stofuitdrukking. Hun werk was zeer gezocht in de 18de eeuw maar raakte in de loop van de 19de eeuw steeds meer uit de gratie. Volgens de kritiek vertegenwoordigden de fijnschilders, net als de italianiserende landschapschilders, de degeneratie in de Hollandse schilderkunst.
De ontsnapte vogel is een klein laat werk, door Adriaan van der Hoop in 1833 gekocht bij John Smith in Londen voor 750 gulden. Omschreef de verzamelaar het werkje nog neutraal als ‘Een Vrouwenbeeld, door F. Mieris’, tegenwoordig wordt de voorstelling opgevat als een allegorie op het verlies van de kuisheid. Aan haar gezichtsuitdrukking te oordelen lijkt de vrolijke jonge vrouw er zich nauwelijks om te bekommeren. ( Norbert Middelkoop)
