inv.nr. SA 37152 te zien in Amsterdam Museum aan de Amstel
Links het Stadhuis op de Dam met de vlag in top. De Dam is afgezet met een carré krijgslieden, in het midden is een paal opgericht, versierd met linten, guirlandes en een embleem: de zogenaamde vrijheidsboom. In de top een hoed met wimpel. Er dansen mannen en vrouwen in cirkels omheen. Recht het Damrak met schepen en links daarvan de Waag.
Herkomst
Tussen 1910 en 1920 'bij een Nederlandse antiquair gekocht' door de vader van de eigenaar in 1979; in 1979 aangekocht van Kunsthandel C.P.A & G.R. Castendijk, Rotterdam.
Op 19 juli 1795 danste het volk rond de vrijheidsboom op de Dam. Zojuist hadden de pro-Franse Patriotten de Bataafse Republiek afgekondigd. Hiermee werden de banden met het revolutionaire Frankrijk flink aangehaald. Jonas Zeuner legde de feestelijkheden vast. Hij paste een zeer speciale techniek toe, gebaseerd op het graveren van op glas geplakt bladgoud en -zilver. ( Laura van Hasselt)
Tentoonstellingstekst
Het werk van Zeuner bestaat, voor zover wij weten, uitsluitend uit een soort achterglas schilderijen. Bij deze techniek wordt de achterkant van glas met behulp van een kleurloos bindmiddel met goud of zilver bedekt en hierin wordt - in spiegelbeeld- de gewenste tekening gegraveerd. Op bepaalde delen - bijvoorbeeld de lucht - wordt het goud en zilver weggenomen en de vrijgekomen delen met kleur, hetzij in olieverf, hetzij in waterverf beschilderd. Na deze bewerking wordt het geheel met een zwarte verf bedekt, waardoor de in het goud of zilver gegraveerde lijnen aan de voorkant als zwarte lijnen afsteken. Zeuner heeft in deze techniek voornamelijk stadsgezichten vervaardigd, maar er zijn ook enkele landschappen, portretten en historische voorstellingen bekend. De hier afgebeelde dans om de vrijheidsboom vond plaats op 19 jui 1975, nadat met behulp van de Franse troepen de Bataafse Republiek was uitgeroepen. Meer over deze periode in onze geschiedenis vindt U in zaal 16 bij de lift, waar ook een kleiner werk van Zeuner, de geveachten tussen patriotten en oranjegezinden bij de Kattenburgerbrug, is tentoongesteld.
Tentoonstellingstekst
De eerste ' vrijheidsboom' werd opgericht op de eerste dag van de Bataafse Republiek, 19 januari 1795. De gr4ond was diep bevroren, zodat de boom met touwen vastgebonden moest worden. Later werd een grotere en fraaiere boom netjes ingegraven. Op 16 mei werd rond die boom gefdeest ter gelegenheid van de viering van het verbond met het revolutionaire Frankrijk. Op 19 juni werd er opnieuw gefeest: aanleiding vormde de verkiezing van 'representanten van het volk' en een hernieuwing van de alliantie met Frankrijk.