Een dansend museumobject
De meeste museumobjecten staan veilig in vitrines. Maar sinds kort heeft het Amsterdam Museum een object in de collectie waarmee zelfs gedanst kan worden. Op 1 juli 2013 deed wintipriesteres Marian Markelo het plengoffer (een offer waarbij water wordt uitgegoten) voor de voorouders tijdens de herdenking van de 150-jarige afschaffing van de slavernij. Koning Alexander en Koningin Maxima waren hierbij aanwezig. Het was voor het eerst dat Markelo werd begeleid door een danser met een Kabramasker, dat de voorouders symboliseert. Voorouders spelen een belangrijke rol in de winticultuur, die is ontstaan in Suriname. De West-Afrikaanse goden en geesten zijn meegekomen over de Atlantische Oceaan met de slaven. Hun (voorouder)beelden mochten zij namelijk niet meenemen. Marian Markelo wil graag beelden terug brengen in haar cultuur. Ze kreeg van haar voorouders door dat ze iemand zou vinden om haar te helpen beelden te maken. Dat werd de Rotterdamse kunstenaar Boris van Berkum. Na lange gesprekken met Marian Markelo ontwikkelde Boris een methode om een 3D scan te maken van een origineel masker uit de collectie van het Afrika museum. De scan van dit Yoruba masker werd 3D geprint en bewerkt. Het beeld is groter dan het origineel, heeft een andere kleur en een kostuum van blauw-witte batikstof.
Het Amsterdam Museum heeft het Kabramasker opgenomen in de collectie omdat het een rol speelde tijdens een belangrijk moment, de herdenking van het Nederlandse slavernijverleden. Maar ook omdat het een nieuwe ontwikkeling betekende in de winti religie, die ook in Amsterdam veel aanhangers heeft. Bovendien is het masker een goed voorbeeld van de revolutie die 3D printen heeft ontketend en de manier waarop wij met dergelijke nieuwe voorwerpen omgaan.
Bij de Keti Koti (verbreek de ketenen) herdenking op 1 juli was het masker weer aanwezig. Daarna ging het weer de vitrine in op zaal 23 van het Amsterdam Museum waar het tot eind augustus te zien zal zijn.
Bijschrift foto: Kabramasker uit collectie Amsterdam Museum, foto Boris van Berkum. ( Annemarie de Wildt)