waarborgteken onderzijde steel: A: Minervakop met letter A
: Minervakop met A= keurkamer Amsterdam
gehalteteken bovenzijde blad: Hollandse leeuw
jaarletter onderzijde manchet: U: jaarletter U
: jaarletter U= 1879
meesterteken? bovenzijde blad/onderzijde steel: 5 JL: meesterteken met letters JL met daarboven het cijfer 5 in een vierkant
: bron: Verantwoordelijkheidstekens, nr. 56999/meesterteken JL= Jilles Limburg [1874-1900]
opschrift bovenzijde blad: Gebruikt op Donderdag 19 Juni 1879/bij het leggen van den eersten steen/van het GESTICHT VOOR WEEZEN/hoek Stadhouderskade en Tesselschadestraat/gebouwd ten behoeve van de/DIACONIE der NEDERDUITSCHE HERVORMDE/GEMEENTE te AMSTERDAM/waarbij vier verpleegden uit het/OUDE WEESHUIS dienst deden./.: groot- en kleinkapitaal
schenking 1985-09-06
inv.nr. KA 17804 in depot
Troffel met driehoekig blad en licht gebogen lange zijden, S-vormige steel met bladvormige aanzet en manchet met geprofileerd zeshoekig ebbenhouten handvat, eindigend in een knopje. Op bovenzijde blad is tussen decoratief krulwerk gegraveerd: Gebruikt op Donderdag 19 Juni 1879/ bij het leggen van den eersten steen/ van het GESTICHT voor WEEZEN/ hoek Stadhouderskade en Tesselschadestraat/ gebouwd ten behoeve van de/ DIACONIE der NEDERDUITSCHE HERVORMDE/ GEMEENTE te AMSTERDAM/ waarbij vier verpleegden uit het/ OUDE WEESHUIS dienst deden./. Op onderzijde blad is gegraveerd: gebruikt op Vrijdag 29 Juni 1888/ DOOR/ DAVID, WILLEM, HACKE VAN TIENHOVEN,/ geboren 31 December 1880,/ Zoon van den Edel Achtbaren Heer/Mr GYSBERT van TIENHOVEN,/ Kommandeur der Orde van den NEDERLANDSCHEN LEEUW/ van de Orde van Verdienste van WALDECK-PYRMONT/ en van andere Buitenlandsche Orden./ LID VAN DE EERSTE KAMER DER STATEN GENERAAL/ BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM/ bij het leggen van den EERSTEN STEEN aan den HOOFDGEVEL/ van het WEESHUIS VOOR WERKJONGENS hoek AMSTEL EN ZWANENBURGWAL/ ten behoeve van de DIACONIE der NEDERDUITSCHE HERVORMDE GEMEENTE/ te AMSTERDAM./.
Herkomst
Diaconie Meisjesweeshuis der Nederduits-Hervormde Gemeente, Amsterdam; geschenk van R. Haanstra, secretaris van het Hervormd Jeugdhuis, Diemen, 1985; Twee troffels en twee penningen mbt het vroegere gebouw van het diaconieweeshuis, die in de handen van de krakers van het gebouw Wielingenstraat waren gekomen, werden bij Haanstra thuis bezogd. In overleg met het bestuur schonk hij deze aan het AHM.
De troffel is op 19 juni 1879 gebruikt bij de eerste steenlegging voor het meisjesweeshuis van de Hervormde Diaconie aan de Tesselschadestraat, hoek Stadhouderskade. De ceremonie werd verricht door vier weeskinderen, Maria Griemelijkhuijsen, Johannes Gerardus Koot, Johan Marinus Leemans en Maria Johanna Wiedemeijer. Het bouwwerk, ontworpen door architect A.N. Godefroy (1822-1899), werd op 15 december 1882 bij het 275-jarig bestaan van het weeshuis ingewijd (Gedenkboek 1883).
De inscriptie op de onderzijde memoreert de eerste steenlegging op 29 juni 1888 voor een nieuw jongensweeshuis aan de Zwanenburgerstraat, hoek Zwanenburgwal en Amstel. Dit gebeurde door David Willem Hacke van Tienhoven (1880-1915), het tweejarige zoontje van burgemeester mr. Gijsbert van Tienhoven (1841-1914). Van deze plechtigheid bestaat een tweede, eveneens door Jilles Limburg vervaardigde troffel met een nagenoeg identieke inscriptie (cat.nr. KA 17803). Het bestaan van twee troffels kan als volgt worden verklaard. David Willem Hacke zal met de reeds bestaande troffel uit 1879 de eerste steen hebben gelegd. Blijkens de inscriptie is de andere troffel door het bestuur van het weeshuis aan hem geschonken.
In 1933 verhuisden de kinderen naar een nieuw tehuis aan de Wielingenstraat.
De heer R. Haanstra was directeur van dit weeshuis en later secretaris van het Hervormd Jeugdhuis, de voortzetting van eerder genoemde instelling. In die hoedanigheid droeg hij de archieven over aan het Amsterdamse Gemeentearchief. Twee troffels (cat.nr. KA 17803, KA 17804) waren inmiddels in handen van de krakers van het gebouw aan de Wielingenstraat gekomen, maar werden later teruggegeven. In overleg met het bestuur droeg Haanstra de objecten in 1985 over aan het Amsterdams Historisch Museum. ( Bert Vreeken)
