Japon zonder taillenaad (zogenaamde prinsessenlijn), gerend uitlopend, voetlang. Zwarte glanskatoen (satinet). Hooggesloten boord, lange mouwen, meegestikte bolero. De randen van de bolero en onderkant mouw zijn versierd met een geborduurde, geschulpte band. Voorbeeld van een reformjapon.
Deze Reformjapon uit ca. 1905 staat voor een nieuwe comfortabele mode. In 1899 werd de Nederlandse Vereniging voor Verbetering van Vrouwenkleding opgericht. Het korset werd verbannen. Kleding moet de natuurlijke, gezonde vorm van het lichaam volgen. Het verschil met het bestaande modebeeld was groot. De reformjapon werd spottend “hobbezak” genoemd. ( Annemarie den Dekker)
Rijk gekleed 2005
De periode rond en vlak na 1900 vertoont twee uitersten in het modebeeld. Aan de ene kant de luxueuze japonnen - met de S-lijn en veel versieringen en kanten - aan de andere kant de comfortabele, korsetloze japonnen van de Reformbeweging.
In 1899 wordt in Nederland de Vereeniging voor Verbetering van Vrouwenkleeding opgericht, met verschillende landelijke afdelingen. Deze is voorstander van hygiënische en draagbare kleding. Het korset wordt streng veroordeeld, het lichaam moet in natuurlijke, gezonde vorm worden teruggebracht. Via het maandblad en modellendozen zijn de ideeën uiteengezet en knippatronen van diverse modellen reformkleding verspreid. Met de reformdracht probeert men gezonde, praktische en toch mooie alternatieven te bieden voor zowel onder- als bovenkleding. De meeste leden zijn vooruitstrevende dames die behoren tot de gegoede klasse. Voor het grote publiek is de overgang naar de reformkleding te excentriek. Deze japon is eenvoudig in vorm en versiering: het model is recht van snit en zonder gemarkeerde taille. De enige versiering zit langs de rand van de vastgenaaide bolero. Reformkleding is niet aangeslagen bij het grote publiek en is zelfs belachelijk gemaakt. Het verschil met het bestaande modebeeld is dan ook enorm groot. De reformjapon wordt spottend "hobbezak" genoemd. De spotprent toont het Concertgebouw met dames in de nieuwe reformjaponnen tegenover dames in de modieuze japonnen met S-lijn staan. De afgebeelde personen zijn allemaal bekenden uit het Amsterdamse artistieke milieu. In de muziekwereld is de reformjapon populair, vooral concertzangeressen dragen haar graag bij optredens, omdat de japonnen los om het lichaam zaten. ( Annemarie den Dekker)
Rond de eeuwwisseling heeft de Reform-beweging bijgedargen tot het overwerpen van de toen geldende schoonheidsidealen. De bewegin richtte zich onder meer tegen het dragen van een corset, waarin vrouwen zo ingesnoerd zaten, dat hun gezondheid er onder moest lijden.
De 'reform' -jurk, en prettig draagbaar en goed wasbare onderkledingzijn een uiting van de ideeën van deze beweging.
Reform-kleding was qua snit uiterst simpel. Kunstenaars werden ingeschakeld om de japonnen gratie en stijl te geven. Zij ontwierpen bijvoorbeeld prachtige Jugendstil-decoraties voor de reform-kleding.
De ideeën van de beweging waren na een aantal decennia algemeen aanvaard en hebben het modebeeld van de 20ste eeuw blijvend beïnvloed.
Amsterdam Museum
Onderzoek naar en fotografie van de 18e- en 19e-eeuwse kostuums van het Amsterdam Museum zijn mede mogelijk gemaakt door financiële steun van het Barbas- Van der Klaauw Fonds, het Netty van Doorn Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds