opschrift voorzijde: IOHANNES - LVTMA
opschrift keerzijde: in / memoriam / posteritatis / fecit / Iohannes Lvtma / Iunior / anno MDCLIX
bruikleen 1970
inv.nr. PB 240 in depot
Voorzijde: borstbeeld in profiel naar links van Johannes Lutma de Oude en zijn naam.
Keerzijde: een citaat uit een handboek over de Rhetorica, de leer van de welsprekendheid. De zinsnede heeft betrekking op het doel van de geschiedschrijving. Het volledige citaat luidt "in memoriam posteritatis et ingenii famam" (tot herinnering van het nageslacht, en tot eer van de verteller).
De in Emden geboren Johannes Lutma (1584-1669) vestigde zich rond 1621 in Amsterdam. Hij ontwikkelde zich daar al snel tot een van de meest vooraanstaande edelsmeden van de stad en zat vanaf 1646 in het gildebestuur. Veel zeventiende-eeuwse zilversmeden werkten ook als medailleurs. In dit boekje zijn drie door Johannes Lutma ontworpen penningen opgenomen.
Zijn oudste zoon Johannes maakte deze penning ter ere van zijn vijfenzeventigste verjaardag ‘tot herinnering van het nageslacht’ zoals het opschrift ‘in memoriam posteritatis’ zegt.
Johannes Lutma was bevriend met Rembrandt, die hem heeft geportretteerd in een ets. Jacob Backer schilderde de zilversmid en zijn echtgenote en Vondel dichtte op zijn werk.
( Judith van Gent)