opschrift links onderaan: Flatland on Long Island N: America one of the first settlements of the Dutch. A 1806 - CApostool f:
opschrift rechts onderaan: W
Cornelis Apostool (1762-1844) was werkzaam als tekenaar, graveur en kunstschilder. Hij was bestuurslid van de Koninklijke Academies voor de kunsten in zowel Antwerpen als Amsterdam, en de eerste directeur van het Rijksmuseum te Amsterdam. Apostool werkte het grootste deel van zijn leven in Amsterdam, maar maakte reizen naar Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië. Ook bekleedde hij functies in de Nederlandse overheid; zo werd hij benoemd tot representatief figuur om in Oost-Indië de belangen van de Hollanders te behartigen. De Hollandse schepen voeren ter misleiding via New York, maar terwijl Apostool daar was werd Lodewijk Napoleon koning, waarmee zijn functie in Batavia verviel. Hierdoor moest Apostool terugkeren naar zijn vaderland, waardoor hij Azië nooit heeft bereikt. Apostool schilderde en tekende voornamelijk Italianiserende landschappen en stadsgezichten.
Deze in 1806 gedateerde tekening maakte Apostool tijdens zijn korte verblijf in de Verenigde Staten. Hij tekende een kerk en twee huizen in de wijk Flatlands, gelegen in het zuidoosten van Long Island in Brooklyn. Op de voorgrond zijn een man met een stok en een zeis te zien, en achter een hek drie koeien in een weiland.
Flatlands was oorspronkelijk een Nederlandse stad, ooit Nieuw Amersfoort geheten. Apostool maakt dit zelf ook duidelijk op het onderschrift dat hij op de achterzijde van de tekening zette: “one of the first settlements of the Dutch.” Apostool maakte ook een tekening van New Utrecht, een nabijgelegen dorp (Amsterdam, Rijksmuseum, inv. nr. RP-T-2000-83). Net als Flatland on Long Island is de tekening gedateerd in 1806, maar deze is in kleur uitgevoerd en voorzien van het opschrift “drawn on the spot.” Het is aannemelijk dat ook de tekening in het Amsterdam Museum ter plekke is gemaakt.
De stijl van Flatland on Long Island is typerend voor het oeuvre van Apostool: het is een voorstelling met het soort kalmte dat veel van zijn werken uitdragen. Deze manier van het weergeven van landschappen kan hij hebben opgepikt op zijn eerste reis naar Italië, aan het begin van de negentiende eeuw. In de jaren ’20 van de negentiende eeuw ging Apostool terug naar Italië; in de collectie van het Amsterdam Museum bevindt zich ook een waterverftekening die hij in deze periode maakte, in Tivoli.
( Nina Reid)