toetssteek achterzijde wandplaat
stadskeur achterzijde wandplaat: stadskeur Amsterdam met stadswapen Amsterdam
gehalteteken achterzijde wandplaat: Hollandse leeuw
jaarletter achterzijde wandplaat: H: jaarletter H
: jaarletter H=1767
meesterteken? achterzijde wandplaat: ISL: meesterteken met letters I S L in gebogen schild
: bron: Voet 1912, nr. 458; Citroen 1975, nr. 573; De Lorm 2001, p. 531/meesterteken ISL=Johannes Schiotling (1730 [1762] -1799)
opschrift achterzijde wandplaat: Ter Gedagtenis/ Van Het Heuggelijck Vyffen Twintig Jarige/ Jubel Feest Van Guillaume Pex/ En Christina Van Diem Plegtig Geviert In deese KERCK/ De [Papegaai] den Eersten/ September Ao 1767/
bruikleen 1970-06-16
inv.nr. KB 1080.2
Wandarm met cartouchevormige wandplaat en losse, gebogen arm. Wandplaat met asymmetrische rand van C-voluten en schuimmotieven, het middenstuk gebold en deels gegroefd. Voorzijde wandplaat met arm, opgebouwd uit C-voluten en bladmotieven. Vetvanger in de vorm van een bladerkrans, in het midden een kaarsenpin. Op achterzijde wandplaat is gegraveerd: Ter Gedagtenis/ Van Het Heuggelijck Vyffen Twintig Jarige/ Jubel Feest Van Guillaume Pex/ En Christina Van Diem Plegtig Geviert In deese KERCK/ De Pap[e]g[a]ai] den Eersten/ September Ao 1767/. Achterzijde wandplaat met gebogen haak.
Herkomst
Rooms-katholieke huiskerk De Papegaai, Amsterdam; door deze parochie verkocht in 1847; verzameling dr. J.H. Smidt van Gelder, Arnhem, 1914; veiling Christie's, Londen, 13-5-1970, nr. 138 (of 131); kunsthandel Premsela & Hamburger, Amsterdam, 1970; aangekocht door de Stichting Amsterdams Historisch Museum, waarvan in bruikleen sedert 1975
Deze in rijke rococo-stijl uitgevoerde wandluchters zijn niet vervaardigd voor een Amsterdams woonhuis, maar voor de rooms-katholieke huiskerk De Papegaai in de Kalverstraat. Ze behoren tot de vroege productie van de uit Zweden afkomstige Johannes Schiotling, die zich in 1762 als zilversmid in Amsterdam had gevestigd. De asymmetrische rococo-vormgeving van de luchters herinnert aan het weelderige Zweedse zilver van die tijd.
De kostbare set werd door het echtpaar Pex-Van Diem aan De Papegaai geschonken ter gelegenheid van hun zilveren huwelijksfeest op 1 september 1767. De uit Brabant afkomstige Guillaume Pex (17..-17..) was .. In 1742 trouwde hij met Christina van Diem (17..-17..), die in de Begijnensteeg bij de Kalverstraat een bombazijnwinkel dreef (Citroen 1976/1977, p. 432-435) (AHM, Documentatiearchief).
Waarschijnlijk is tijdens of na de veiling van de luchters in 1847 - ter bekostiging van de verbouwing van De Papegaai - de naam van de kerk weggekrast. Met enige inspanning is op een der achterkanten nog het woord Papegaai te lezen. De kerk - een van de belangrijkste rooms-katholieke huiskerken van Amsterdam - bestaat nog steeds. ( Bert Vreeken)