Exhibition text
Links staat het stadhuis, rechts de Waag, waar de aangevoerde goederen gewogen werden en de belasting werd bepaald. Daar vandaan werden ze per kruiwagen of slede naar de winkels en pakhuizen gebracht. Behalve voor de lokale markt was Amsterdam vooral een centrum voor de internationale handel. Om dit te benadrukken staan op schilderijen van de Dam veelal een paar oosterse kooplieden afgebeeld. Zo ook hier in het midden van het schilderij. Ze zijn herkenbaar aan de tulbanden.
Exhibition text
Gerrit Berkheyde schilderde bijna uitsluitend stadsgezichten, met name van Amsterdam, Den Haag en Haarlem. Na de voltooiing van het nieuwe stadhuis in 1665 ontstond er een grote vraag naar geschilderde weergaven van het gebouw. Berckheyde’s ‘portretten’ van het stadhuis waren zeer in trek. In dit geval heeft de schilder gekozen voor een blik over de Dam naar het noorden, met rechts de Waag en op de achtergrond de Nieuwe Kerk. Het stadhuis links krijgt alle nadruk doordat het als enige gebouw haaks op het beeldvlak is afgebeeld. De forse slagschaduwen geven diepte aan het plein, dat is bevolkt met allerlei figuren. Door hun geraffineerde plaatsing op de grens van licht en schaduw worden de voor- en achtergrond in de voorstelling met elkaar verbonden.
Catalogue AHM 1975/'79
Een tweede versie, eveneens voluit gemerkt en gedateerd 1694, die slechts in de figuren opmerkelijk van de onze verschilt, bevindt zich in het Louvre te Parijs (cat. 1922, bijvoegsel blz. 190). Op nog andere versies is het Waaggebouw rechts niet of slechts zeer gedeeltelijk zichtbaar: Schwerin, Staatliches Museum, cat. 1951, nr. 31, afb. VIII; Enschede, Rijksmuseum Twenthe, gesigneerd en gedateerd respectievelijk 1665 en 1682. Exemplaren zonder jaartal te: Frankfort a/M., Städelsches Kunstinstitut, cat. 1966, nr. 105, afb. 68; Cambridge, Fitzwilliam Museum, cat. 1960, nr. 44, met afb. ( Albert Blankert)
Exhibition text
Links staat het stadhuis, rechts de Waag, waar de aangevoerde goederen gewogen en belast werden. Vandaar bracht men ze per kruiwagen of slede naar de winkels en pakhuizen. Amsterdam was een internationaal handelscentrum. Zo zien we midden op de Dam dan ook enkele oosterse kooplieden staan.
Het nieuwe stadhuis van Amsterdam gold al voor de voltooiing in 1665 als hét symbool van de economische macht van de stad. Gerrit Berckheydes talrijke portretten van het gebouw waren zeer populair en werden onder meer door Europese vorsten verzameld.
Adriaan van der Hoop kocht De Bloemmarkt en de Dam naar het noorden op een veiling in december 1832. Hij beschouwde de beide stadsgezichten als tegenhangers, hoewel het ene op paneel en het andere op doek is geschilderd. ( Norbert Middelkoop)