toetssteek binnenzijde kop (2x)/binnenzijde sluitrand (3x)/onderzijde v
stadskeur sluitrand deksel: stadskeur Amsterdam met stadswapen Amsterdam
jaarletter sluitrand deksel: H: jaarletter H
: jaarletter H=1618
meesterteken? sluitrand deksel: wolf
: bron: Citroen 1975, nr. 991/voorheen toegeschreven aan Willem Eliasz van Wolfswinkel (1568 [1591] -1626)
herkeuringsteken sluitrand deksel: N: herkeuringsteken met letter N
: herkeuringsteken N: Rotterdam 1795
opschrift onderzijde voetrand: Consonnanten b.c.d.f.g.k.p.P.q.t.v.w.x.z. 1618/: Consonnanten b.c.d.f.g.k.p.P.q.t.v.w.x.z. 1618
aankoop 1973-05-23
inv.nr. KA 15115 in depot
Specerijbus in de vorm van een valk, een vis in zijn klauwen houdend. Gedreven decoraties, deels geciseleerd. Vierpasvormige voet met geprofileerde rand en voorstelling van golven waarin twee zeemonsters en een vis. Valk met naturalistisch weergegeven poten en verenkleed. Op borst een cartouchevormig sieraad met steen van geslepen glas, door middel van een ketting verbonden met halsband. Afneembare kop, fungerend als deksel. Beide ogen ingelegd met granaten. Op kop een vergulde keizerskroon. Op onderzijde voetrand is gegraveerd: Consonnanten b.c.d.f.g.k.p.P.q.t.v.w.x.z. 1618/.
In de 17de eeuw waren exotische specerijen een kostbaar bezit. Evenals de bussen en dozen waarin ze werden bewaard, zoals deze bus in de vorm van een valk. Op de kop van de vogel staat een vergulde keizerskroon en zijn ogen zijn ingelegd met granaten. ( Laura van Hasselt)
Catalogus zilver AHM 2003
De vormgeving en functie van het object roepen de nodige vragen op. De wat stijf ogende vogel is mogelijk in het buitenland vervaardigd en in Amsterdam - om welke reden dan ook - van de voor de handel vereiste keurmerken voorzien. De valk wordt wel in verband gebracht met de jacht, maar jaagt niet op vis. Zittende vogels maakten vaak deel uit van een tafelversiering. De kleinere waren in gebruik als specerijbus, de grotere met afneembare koppen waren als luxe drinkvaten te gebruiken. In dit geval is de halsopening daarvoor echter te klein. Zie: Inleiding De Roever, p. X. ( Bert Vreeken)
Tentoonstellingstekst
Deze specerijenbus, gemaakt van verguld zilver, granaat en glas, heeft de vorm van een valk. De valk houdt een vis in zijn klauwen en heeft op de kop een vergulde keizerskroon. Deze specerijenbus pronkte zonder twijfel op de rijk gedecoreerde tafel van een welgestelde inwoner van Amsterdam.
De specerijenbus roept een aantal vragen op. Op de onderkant de mysterieuze inscriptie b.c.d.f.g.k.p.q.t.v.w.x.z.; dertien medeklinkers. Misschien refereert de bus naar de felle godsdienstige en politieke strijd van het Twaalfjarig Bestand (1609-1621). Of was deze valk een prijs van een schutterij, rederijkerskamer of een jachtgezelschap? De valk komt namelijk vaak voor als symbool voor de jacht, vooral bij schutterszilver. ( Jacqueline Grandjean)
