signatuur links onderaan: J.E. la Fargue
opschrift verso, midden onderaan: Gezicht van 't groote Voorhout in S, Hage./Ao 1764. J.E. La. Fargue fecit', in potlood: 'E N 9/f LO (?)
opschrift verso, midden onderaan: E N 9/f LO (?)
merk verso, midden onderaan: Museum Fodor
: Lugt 1036
watermerk: gekroond wapenschild met een lelie, eronder symbool 4, omgekeerde V en VDL, contramerk IV (?)
legaat 1860-12-24
inv.nr. TA 10519 in depot
Herkomst
Veiling C. Ploos van Amstel, Amsterdam, 3 maart 1800 e.v.d., Omslag A, nr. 24: 'Een capitaal Gezigt binnen s'Hage, in het groote Voorhout, gestoffeerd met wandelende Lieden; verders Rytuigen en ander bywerk, zon"chtig met Sapverf geteekend, door J.E. la Fargue.' (f 30,- aan De Vos); Collectie C.J. Fodor, legaat 1860
Dit blad werd tot 1946 aan Paulus Constantijn la Fargue toegeschreven. Op grond van de tekenstijl en de signatuur staat de tekening sindsdien op naam van diens broer Jacob Elias la Fargue. De broers waren telgen uit de Haagse kunstenaarsfamilie La Fargue en beiden kozen, evenals hun jongere broer Karel, vooral stads- en dorpsgezichten als onderwerpen voor hun tekeningen en schilderijen. Zij maakten vaak verschillende getekende of geschilderde versies van ‚‚n compositie, waarbij gevarieerd werd met de stoffering.
Voorgesteld is het Lange Voorhout, gezien vanaf het Paleis Lange Voorhout. De rijen lindenbomen en het door hekjes afgezette wandelgebied, met aan weerszijde doorgaande wegen, zijn tot op de dag van vandaag onveranderd. Het Voorhout met zijn kapitale huizen was in de 17de en de 18de eeuw een geliefde promenade. La Fargue stoffeerde de tekening met tal van wandelaars, enkele statige koetsen en een boerenwagen; op de voorgrond scharrelen wat kippen, een haan en een hondje.
Jacob Elias tekende de voorstelling over een summiere schets in zwart krijt met penseel in waterverf. De losse, schilderachtige manier waarop hij de waterverf aanbracht, was zeer vernieuwend. Voor het aangeven van het gebladerte gebruikte hij over de waterverf nog pen in bruin. Het spel van zon en schaduw op de grond en op de gevels is subliem weergegeven.
Eenzelfde doorkijk op het Lange Voorhout komt voor op een schilderij van Jacob Elias; zoals gebruikelijk is de stoffering niet gelijk aan die op de getekende versie in het AHM (afb. a). Daarnaast maakte hij enkele andere getekende gezichten van het Lange Voorhout. Een gekleurde tekening in het Haags Gemeentearchief toont het Lange Voorhout vanaf een standpunt iets meer naar de Heulstraat toe. Daar bevinden zich ook twee bladen van Jacob Elias waarop het Lange Voorhout juist vanaf de Heulstraat is weergegeven.
Jacob Elias la Fargue dateerde zijn werk hoogst zelden; een vorige eigenaar zal het jaartal 1764 op het blad hebben genoteerd. Vermoedelijk werd de tekening in verband gebracht met een reeks van zeven prenten met Haagse stadsgezichten uit 1764, door Paulus Constantijn la Fargue. ( Ingrid Oud)