De geportretteerde was reeds acht jaar overleden toen de Amsterdamse kunstschilder Elie Neuburger (1891-1972) dit postuum portret vervaardigde en het aan de gemeente Amsterdam schonk. Het schilderij is een kopie van het portret dat zijn neef Meijer Bleekrode (1896-1953) rond 1938 geschilderde en dat in de oorlog verloren is gegaan.
De bedachtzame figuur op het schilderij is Dr. Emanuel Boekman (1889-1940), gemeenteraadslid en wethouder Onderwijs en Kunstzaken (1931-1933 en 1935-1940) in Amsterdam. Als SDAP-politicus voerde hij een actief kunstbeleid, gericht op het toegankelijk maken van beeldende kunst, theater en muziek voor de arbeidersklasse. Op 6 juni 1939 promoveerde Boekman aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Overheid en kunst in Nederland. Hierin zette hij zijn denkbeelden uiteen over een toekomstig cultuurbeleid, onder andere gericht op het verspreiden van kunst onder het volk.
De laatste jaren van Boekmans wethouderschap en leven werden sterk beïnvloed door de opkomst van het nationaalsocialisme en de jodenvervolging in Duitsland. Op 1 mei 1940 woonde hij voor het laatst een gemeenteraadvergadering bij. Na de inval van de Duitsers probeerde de joodse Boekman met zijn vrouw Jansje Nerden via IJmuiden naar Engeland te vluchten, maar deze poging mislukte. Met de capitulatie van Nederland op 15 mei pleegden ze samen zelfmoord, teneinde niet in de handen van de nazi’s terecht te komen. ( Sarah Remmerts de Vries)
Catalogustekst
In zijn jonge jaren was Boekman typograaf en werkte hij in een drukkerij. Als wethouder van Onderwijs en Kunstzaken (1931-1933 en 1935-1940) heeft hij zich ingezet voor het verkrijgen van overheidssteun aan de toneelspelkunst. Op 15 mei 1940 probeerden hij en zijn vrouw Jansje Nerden tevergeefs via IJmuiden naar Engeland te vluchten. Teneinde niet in de handen van de Duitsers terecht te komen koos het echtpaar vrijwillig voor de dood. In 1963 is de Boekmanstichting opgericht. ( Liesbeth van Stekelenburg)
Tentoonstellingstekst
Emanuel Boekman was wethouder van Onderwijs en Kunstzaken in Amsterdam (1931-1933 en 1935-1940). Met zijn vooruitstrevende ideeën legde hij het fundament voor het naoorlogse kunstbeleid. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak probeerde de joodse Boekman met zijn vrouw naar Engeland te vluchten, maar tevergeefs. Op 15 mei 1940 pleegden ze samen zelfmoord om te ontkomen aan de nazi's.
Het portret van Emanuel Boekman (1889-1940) dat zijn neef Meijer Bleekrode (1896-1943) omstreeks 1938 schildert, is verloren gegaan in de oorlog. In 1948 maakt Elie Neuburger postuum een ‘nieuw’ portret. In de jaren ’30 is Boekman gemeenteraadslid en wethouder Onderwijs en Kunstzaken. Hij voert als SDAP-politicus een kunstbeleid dat gericht is op het toegankelijk maken van beeldende kunst, theater en muziek voor de arbeidersklasse. Na de Nederlandse capitulatie op 15 mei 1940 plegen Boekman en zijn vrouw, beiden Joods, zelfmoord. ( Anneke van de Kieft)